De vlammen van de liefde: de schadevergoedingsclaims van de succesvolle bieder
De vergoeding van de schade geleden door degene aan wie de opdracht wordt gegund, wegens omstandigheden die niet redelijkerwijze konden worden voorzien, of veroorzaakt door de partijen, vindt regelmatig plaats op basis van de "formule Flamme".
Het voordeel van deze forfaitaire methode is dat ze eenvoudig en automatisch kan worden toegepast maar ze leidt vaak tot exorbitante bedragen en helaas eindigen dit soort vorderingen vaak voor de hoven en rechtbanken!
De huidige rechtspraak sluit de toepassing van dit soort abstracte formule vaak uit door de voorkeur te geven aan het concreet bewijs van de rechtstreekse schade opgeworpen door de opdrachtnemer die beweert vergoedbare schade te hebben geleden.
In tegenstelling tot een nog steeds gevestigde overtuiging, geven zelfs de fervente verdedigers van deze formule toe dat deze grenzen heeft. Zo treffen we in het overzicht in le Pli juridique van 2012 de volgende opmerking onder 1 december 2005: "De objectiviteit gebiedt ons te stellen dat de formule Flamme het afgelopen decennium aan populariteit heeft verloren bij de rechtbanken van het land" [vrij vertaald] (1).
We stellen overigens vast dat het Hof van Beroep van Brussel het gebruik van deze methode afwijst wanneer de toepassing ervan wordt betwist (2).
Het Rekenhof oordeelt al geruime tijd in die zin (3). Deze stelling wordt tevens gedeeld door de recente (4) en oudere rechtsleer. Wat de begroting van de schade betreft, wordt de toepassing van deze formule al jarenlang afgeraden door auteurs zoals C. De Coninck en consorten omdat deze in een groot aantal gevallen leidt tot een aanzienlijk hogere vergoeding voor de aannemer dan de werkelijk geleden schade (5).
(1) Ph. Hormemans, "Cour d’appel de Mons - 10 ans de droit des marchés publics", Le Pli juridique, 2012, p. 31.
(2) Brussel, 10 januari 2013, 2008/AR/285, MCPOoO, 2019/3.
(3) Rekenhof, Schadedossiers ten laste van het Vlaams Infrastructuurfonds, Vlaams Parlement zitting 2003-2004, stuk 37-D, 2003, p. 28.
(4) Ch. Markowicz, "Expertises judiciaires : pour une méthode moderne alternative à la formule Flamme", MCPOoO, 2019/1; B. Khol, "L’incidence de l’épidémie de covid 19 sur l’exécution des marchés de construction, JT, 2020, p. 361 en bijz. p. 369, voetnoot 71.
(5) C. De Koninck, P. Flamey, K. Ronse, Schade en schadeloosstelling bij de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten, Antwerpen, Maklu, 2005, p. 456 tot 459; in diezelfde zin: G. Dereau en S. Claes, Les réparations dues par l’administration à l’occasion de l’exécution des marchés publics, doc. polyc. 1995, p. 15.
Verwante expertise: Overheidsopdrachten en PPP